De invloed van Nederlands consumentengedrag op de klimaatveranderingen

De retailbranche bevindt zich in een roerige periode waarin fysieke winkels en online shoppen zich in razend tempo ontwikkelen. De Nederlandse consument, gewapend met smartphone, is aan de leiding en bepaalt zelf waar, hoe en wanneer er wordt gekocht. Een gemiddelde Nederlander doet zijn of haar boodschappen bij de Albert Heijn of Jumbo, koopt kleding bij C&A en Zalando, verzorgingsproducten bij Kruidvat, klus- en tuinspullen bij Praxis, televisies en wasmachines bij de MediaMarkt, meubels bij IKEA en speelgoed bij Intertoys of Bol.com. Dat blijkt uit resultaten van de meest recente Retail Buying Study waarbij onderzoek werd gedaan naar 136 merken en het koopgedrag in Nederland.

Afbeelding 1. Nederlands alledaagse koopgedrag (Retail Buying Study, 2018)

De helft van de Nederlanders is zich bewust dat hun koopgedrag van invloed is op het klimaat en dat alledaagse producten, zoals voedsel en textiel, het klimaat negatief beïnvloeden (50%). Meer dan de helft gelooft dat de klimaatverandering mede door de mens wordt veroorzaakt (59%). Om dit te compenseren neemt een deel van de consumenten vaker de fiets, minder vaak het vliegtuig en leeft energiezuiniger. In dit artikel leest u hoe consumenten met hun dagelijkse koopkracht bijdragen aan het klimaat en wat dit betekent voor fabrikanten, retailers en de overheid.

Consumenten vinden vlees en fossiele brandstoffen meest belastend voor klimaat

Uit recent onderzoek van Motivaction en Climate Neutral Group naar de invloed van het koopgedrag op het klimaat, bleek dat consumenten vlees eten het meest schadelijk voor het klimaat vinden (51%). Consumenten zijn ervan overtuigd dat ze de C02-uitstoot kunnen verminderen door vaker vegetarisch te eten en vaker de auto te verruilen voor de fiets. Ze geloven dat vlees, was- en schoonmaakmiddelen, textiel, houtskool en zuivel het meest belastend zijn voor de natuur. Tot slot benoemen consumenten behoefte te hebben aan producten waarin een alternatief voor plastic wordt gebruikt.

Afbeelding 2. Top 5 belastende producten volgens consument (Motivaction, 2018).

Consument verwacht actie van fabrikanten en retailketens

Uit het onderzoek van Motivaction en Climate Neutral Group bleek verder dat ruim tweederde van de Nederlanders vindt dat de klimaatimpact van alledaagse producten verminderd moet worden. Maar liefst acht op de tien consumenten vindt dat de mens hier wat aan kan doen, maar is ervan overtuigd dat fabrikanten en producenten als eerst in actie moeten komen (39%). Ook de Nederlandse overheid wordt hierop aangesproken als verantwoordelijke partij (29%). Volgens het onderzoek bestaan er drie groepen consumenten in Nederland, namelijk:

• Duurzame consumenten (35.5%): Zij hebben het gevoel dat de consument een verschil kan maken, vinden dat het individu vaker in actie moet komen en zijn zich sterk bewust van klimaatproblemen.
• Consumenten met duurzame intentie (33.7%): Zij willen dat fabrikanten en retailers klimaatneutrale producten produceren en verkopen, aangezien ze het zelf lastig vinden om bewust duurzame keuzes te maken.
• Consumenten zonder interesse in duurzaamheid (30.9%): Zij houden zowel fabrikanten en de overheid verantwoordelijk voor het maken van klimaatneutrale keuzes en hebben het gevoel dat zij als consument geen verschil maken.

Afbeelding 3. Verschillende overtuigingen in consumentengroepen (Motivaction, 2018).

Consument geeft voorkeur aan klimaatneutrale producten

Bijna de helft van de Nederlanders heeft weleens klimaatneutrale producten gekocht, maar dat vormt voor deze groep niet de doorslaggevende factor om het product te kopen (41%). Slechts een klein deel van de consumenten kiezen bewust voor klimaatneutrale producten (6%). Voor deze groep is het vanzelfsprekend om duurzame keuzes te maken. Bij een deel van de Nederlanders speelt nog de perceptie dat klimaatneutrale producten duurder zijn (15%). Die gedachte komt het meest voor bij consumenten die het maken van duurzame keuzes te veel moeite vinden. Tot slot geeft een kwart van de Nederlanders aan dat ze geen voorkeur geven aan wel of geen klimaatneutrale producten (24%). Als zij de keus zouden hebben, kiezen zij voor een product dat zo min mogelijk invloed heeft op het klimaat. Daarbij geeft tweederde van de Nederlanders aan het belangrijk te vinden dat op de verpakking af te lezen valt wat de klimaatimpact is (76%). Een keurmerk, die is toegekend door een externe partij, verdient de voorkeur voor bijna de helft van de consumenten (48%). Dit alles om gemakkelijker keuzes te kunnen maken.

Wat kunnen we hiervan leren?

Uit bovenstaande onderzoeken blijkt dat het gros van de Nederlanders kennis heeft van de klimaatproblemen en erkent dat de aarde, mede door het toedoen van de mens, aan het veranderen is. De Nederlandse consument realiseert zich dat er actie moet worden ondernomen en zien hierin de grootste rol weggelegd voor fabrikanten en retailers. Hierin is wel sprake van verschil tussen verschillende groepen consumenten, waarin een groep ook ervan overtuigd is zelf actie te ondernemen. Om gemakkelijker duurzame keuzes te maken vinden de meeste Nederlanders dat de industrie de productie en de distributie van alledaagse producten klimaatneutraal moeten maken. Ze zijn ervan overtuigd invloed te kunnen uitoefenen door klimaatneutrale producten te kopen en hebben behoefte aan hulp bij het maken van duurzame keuzes.

Het onderzoek

Onderzoeksbureau Motivaction deed in samenwerking met Climate Neutral Group onderzoek naar de invloed van het koopgedrag op het klimaat. Het onderzoek is online uitgevoerd onder 1.000 Nederlanders in de leeftijd van 18 tot en met 75 jaar en representatief voor Nederland in de periode van 14 juni 2018 tot en met 26 juni 2018.

Foto: Pixabay